Một
số lỗi thường gặp trong bài viết văn của học sinh thường gặp được cô Lê
Thị Biên chỉ ra là: Đồng nhất bình giảng và phân tích; lúng túng trong
kỹ năng bình, bài viết có khi không có hoặc rất ít lời bình. Có bài lại
sa vào bình tán, xa đề, lộ liễu, sáo rỗng trong việc khen, chê;
Chưa phân biệt được bình và giảng, chưa kết hợp nhuần nhuyễn hai thao
tác bình, giảng. Lúng túng trong việc viết lời dẫn cho đoạn văn bình
giảng. Chưa nêu đươc lời nhận xét, bình giá xác đáng
“Qua thảo luận với học sinh, thì hầu hết các em đều nhận xét bình
giảng là kiểu bài hay nhưng mà khó. Đa số các em đều băn khoăn thắc mắc
không phân biệt được thế nào là bình giảng, phân tích bởi ranh giới giữa
hai kiểu bài này thật mơ hồ, mong manh
Từ việc nhìn nhận một cách tổng thể nội dung chương trình, yêu cầu
mục tiêu của công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, từ những băn khoăn trăn
trở của học sinh. Chúng ta không thể bỏ qua thao tác rèn kỹ năng bình
giảng văn xuôi. Như một quy luật tất yếu con đường khám phá vẻ đẹp của
tác phẩm văn chương là con đường mở, không có giới hạn sau cùng đối với
mỗi giáo viên tâm huyết: sáng tạo, luôn tìm con đường đi tới đích ngắn
nhất cho học sinh của mình” – cô Lê Thị Biên chia sẻ.
Các tác phẩm văn xuôi giàu tính nghệ thuật, cần khám phá bằng kỹ năng bình giảng
Trong chương trình toàn cấp, đặc biệt là lớp 11 và lớp 12 chiếm một
lượng tác phẩm văn xuôi khá lớn, trong đó có rất nhiều tác phẩm văn xuôi
giàu tính nghệ thuật cần khám phá bằng kỹ năng bình giảng.
Những tác phẩm cụ thể được cô Lê Thị Biên đưa ra là:
Lớp 11: Hai Đứa Trẻ - Thạch Lam; Chữ Người Tử Tù - Nguyễn Tuân; Chí Phèo - Nam Cao; Đời Thừa - Nam Cao.
Lớp 12: Vợ Chồng A Phủ - Tô Hoài; Vợ Nhặt - Kim Lân; Rừng Xà Nu -
Nguyễn Trung Thành; Người lái đò sông Đà - Nguyễn Tuân; Ai đã đặt tên
cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường.
Theo cô Biên, phạm vi của nội dung bình giảng văn xuôi trong các tác
phẩm rất phong phú và đa dạng không kém gì bình giảng thơ: Một chi tiết
đặc sắc của tác phẩm; một nét tâm trạng của nhân vật; một đoạn văn; một
nhân vật; một tư tưởng nào đó mà nhà văn gửi gắm vào tác phẩm… Nhưng
dạng thường gặp nhất là bình giảng một đoạn văn đặc sắc; một vài chi
tiết độc đáo; một hành động đặc biệt; một chặng phát triển tâm lý của
nhân vật.