Dưới đây là một vài chia sẻ của cô Nguyễn Thị Lan Anh - Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội) - về nội dung này. Từ việc nhận diện được các bất lợi, giáo viên sẽ thực hành làm việc theo nhóm có hiệu quả hơn.
Hoạt động nhóm trá hình
Đôi khi, có những nhiệm vụ làm việc nhóm tại lớp hay ngoài giờ học không thực sự hiệu quả khi có học sinh hay nhóm làm việc với hình thức trả bài hay cho có hoạt động.
Nếu giáo viên đưa ra một nhiệm vụ để nhóm học sinh gồm 3 hoặc 4 người, hoặc nhiều hơn nữa làm việc cùng nhau, có thể có học sinh sẽ rất ít hoạt động, nhưng lại có học sinh phải chịu trách nhiệm hoạt động của nhóm một cách tích cực để hoàn thành nhiệm vụ được giao mà giáo viên có thể không quan sát được hết.
Tiếp nhận không đồng đều
Đây là điều giáo viên cần cân nhắc kỹ trước khi tiến hành hoạt động nhóm. Vì trong khi mỗi học sinh tham gia hoạt động nhóm, sự tham gia có thể là không đồng đều về cả khả năng nhận biết vấn đề lẫn ý thức khi tham gia hoạt động học.
Một số học sinh sẽ nhiệt tình đóng góp vào tiến trình hoạt động nhóm, trong khi đó những người khác có thể sẽ ỷ lai và lười biếng trong cùng một hoạt động học tập.
Sự hòa nhập trong nhóm không phù hợp
Học sinh có thể sẽ có thái độ không hợp tác nếu như nhận thấy có thành viên trong nhóm mình không muốn làm việc hay trao đổi cùng.
Hay đôi khi, học sinh không làm việc cùng nhau một cách hiệu quả vì không thực sự hòa nhập về khả năng làm việc, khả năng trao đổi thông tin; từ đó có thể hình thành sự chênh lệch nhiệm vụ trong quá trình làm việc nhóm
Đánh giá không công bằng
Khi các nhóm hoàn thành nhiệm vụ, thường việc đánh giá sẽ là kết quả của cả nhóm. Vì vậy, đôi khi sẽ không có sự công bằng trong quá trình động viên, khen thưởng đối với một số học sinh. Chính vì vậy, giáo viên cần cân nhắc kỹ càng về hoạt động nhóm để có thể động viên, khen thưởng cho nỗ lực của cả nhóm và những cá nhân nếu có thể.
Ngoài một số điều cần cân nhắc trên đây, học sinh có thể nhận được rất nhiều lợi ích từ phương pháp làm việc nhóm, đặc biệt trong quá trình học tiếng Anh để cải thiện và tăng cường trình độ ngoại ngữ trên lớp và ngoài giờ học. Học tập và làm việc theo nhóm hỗ trợ việc học tập ngôn ngữ của học sinh bằng nhiều cách khác nhau, kể cả với mục tiêu ngắn hạn và dài hạn. Phương pháp này không chỉ mang đến lợi ích cho học sinh mà còn có nhiều tác động tích cực đến giáo viên.
Một số lợi ích đối với học sinh với phương pháp làm việc theo nhóm như: Học sinh được giao tiếp cùng nhau trong giờ học; có ý thức hơn về việc giúp đỡ nhau khi làm việc nhóm, hình thành nên sự khuyến khích nhau cùng học tập; học sinh có cơ hội thách thức lẫn nhau cũng như thử thách chính mình để tiến bộ hơn mà không cần sự giúp đỡ và không áp lực; học sinh trở nên gần gũi với nhau hơn; sử dụng ngôn ngữ một cách sáng tạo…
Đối với giáo viên, làm việc theo phương pháp nhóm kích thích các phương thức giảng khác nhau; giáo viên có cái nhìn cụ thể hơn trong đánh giá học sinh. Đồng thời, giáo viên cũng biế học sinh đang nhận được điều gì và cần gì để thiết kế bài giảng.
Bài trao đổi được biên tập từ tham luận của Cô Nguyễn Thị Lan Anh - giáo viên Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội) tại hội thảo "Kĩ năng đặt câu hỏi và tổ chức hoạt động nhóm nhằm phát triển năng lực cho học sinh".